Nobliści w dziedzinie chemii
Nagrody Nobla w dziedzinie chemii:
- 2021 – Benjamin List i David MacMillan za rozwój asymetrycznej organokatalizy.
- 2020 – Emmanuelle Charpentier i Jennifer A. Doudna za opracowanie metody edycji genomu.
- 2019 – John B. Goodenough, M. Stanley Whittingham oraz Akira Yoshino za wynalezienie i udoskonalenie baterii litowo-jonowych.
- 2018 – Frances H. Arnold za "kierunkowaną ewolucję enzymów" oraz George P. Smith i Sir Gregory P. Winter za opisanie i wdrożenie metody laboratoryjnej "phage display", służącej do oceny oddziaływania układów proteina-proteina, proteina-peptyd, proteina-DNA za pomocą bakteriofagów.
- 2017 – Jacques Dubochet, Joachim Frank i Richard Henderson
- opracowanie techniki mikroskopii elektronowej próbek zamrożonych (cryo-electron microscopy – cryo-EM)
- 2016 – Jean-Pierre Sauvage, Sir J. Fraser Stoddart i Bernard L. Feringa
- za projektowanie i opracowanie syntez maszyn molekularnych
- 2015 – Tomas Lindahl, Paul Modrich i Aziz Sancar
- za mechanistyczne badania naprawy struktur DNA
- 2014 – Eric Betzig, Stefan W. Hell i William E. Moerner
- za wynalezienie mikroskopów fluorescencyjnych
- 2013 – Martin Karplus, Michael Levitt i Arieh Warshel
- za opracowanie metod obliczeniowych do analizy budowy i procesów przemian dla złożonych struktur chemicznych
- 2012 – Robert J. Lefkowitz i Brian K. Kobilka
- za badania nad receptorami znajdującymi się na powierzchni komórek, a związanymi z białkiem G
- 2011 – Dan Shechtman
- za odkrycie kwazikryształów
- 2010 – Richard Heck, Ei'ichi Negishi, Akira Suzuki
- za katalizowane palladem reakcje sprzęgania krzyżowego w syntezie organicznej
- 2009 – Venkatraman Ramakrishnan, Thomas Steitz, Ada Yonath
- za badania nad strukturą i funkcją rybosomu
- 2008 – Osamu Shimomura, Martin Chalfie, Roger Y. Tsien
- za odkrycie i rozwój białek zielonej fluorescencji
- 2007 – Gerhard Ertl
- za badania procesów chemicznych zachodzących na powierzchni ciał stałych.
- 2006 – Roger Kornberg
- za badania molekularnego mechanizmu transkrypcji w komórkach eukariotycznych
- 2005 – Yves Chauvin, Robert Grubbs, Richard Schrock
- 2004 – Aaron Ciechanover, Avram Hershko, Irwin Rose
- za odkrycie roli ubikwityn w degradacji białek w organizmie
- 2003 – Peter Agre, Roderick MacKinnon
- za badania kanałów w błonach komórkowych
- 2002 – Kurt Wüthrich, John Fenn, Kōichi Tanaka
- za badania białek
- 2001 – William Knowles, Ryōji Noyori, Barry Sharpless
- za prace nad katalizą asymetryczną
- 2000 – Alan Heeger, Alan MacDiarmid, Hideki Shirakawa
- za odkrycie i badania nad polimerami przewodzącymi prąd elektryczny
- 1999 – Ahmed Zewail
- za badania nad przejściowymi stanami reakcji chemicznych przy użyciu spektroskopii femtosekundowej
- 1998 – Walter Kohn, John Pople
- za rozwój teorii funkcjonału gęstości (Walter Kohn) i metod obliczeniowych w chemii kwantowej (John Pople)
- 1997 – Paul Boyer, John Walker, Jens Skou
- Boyer i Walker – za wyjaśnienie mechanizmu enzymatycznego syntezy kwasu adenozynotrifosforowego (ATP)
- Skou – za odkrycie pierwszego enzymu przenoszącego jony
- 1996 – Robert Curl, Sir Harold Kroto, Richard Smalley
- 1995 – Paul Crutzen, Mario Molina, F. Sherwood Rowland
- za badania reakcji zachodzących w atmosferze (m.in. procesy destrukcji warstwy ozonowej)
- 1994 – George Olah
- za pionierskie badania karbokationów oraz ich roli w reakcjach chemicznych węglowodorów
- 1993 – Kary Mullis, Michael Smith
- za metody ukierunkowanej mutagenezy i reakcji łańcuchowej polimerazy (PCR)
- 1992 – Rudolph Marcus
- za wkład do teorii reakcji przeniesienia elektronu w układach chemicznych
- 1991 – Richard R. Ernst
- za wkład w rozwój metodologii wysokorozdzielczej spektroskopii NMR
- 1990 – Elias James Corey
- za rozwinięcie teorii metodologii syntezy organicznej
- 1989 – Sidney Altman, Thomas R. Cech
- za odkrycie katalitycznych właściwości RNA
- 1988 – Johann Deisenhofer, Robert Huber, Hartmut Michel
- za określenie struktury centrum reakcji fotosyntetycznej bakterii
- 1987 – Donald J. Cram, Jean-Marie Lehn, Charles J. Pedersen
- za rozwinięcie i zastosowanie cząsteczek o szczególnie selektywnych oddziaływaniach zależnych od struktury
- 1986 – Dudley R. Herschbach, Yuan T. Lee, John C. Polanyi
- za pionierską pracę w zastosowaniu chemiluminescencji podczerwonej do badań dynamiki reakcji chemicznych
- za wkład związany z dynamiką elementarnych procesów chemicznych
- 1985 – Herbert A. Hauptman, Jerome Karle
- za niezwykłe osiągnięcia w rozwoju bezpośrednich metod określania struktury krystalicznej
- 1984 – Robert Bruce Merrifield
- za rozwinięcie metodologii związanej z syntezą chemiczną na podłożu stałym
- 1983 – Henry Taube
- za prace nad mechanizmem reakcji związanych z przeniesieniem elektronu, szczególnie w kompleksach metali
- 1982 – Aaron Klug
- za rozwinięcie krystalograficznej mikroskopii elektronowej oraz za określenie struktury biologicznie ważnych kompleksów białek z kwasami nukleinowymi
- 1981 – Kenichi Fukui, Roald Hoffmann
- za teorie, rozwijane niezależnie od siebie, związane z przebiegiem reakcji chemicznych
- 1980 – Paul Berg, Walter Gilbert, Frederick Sanger
- za podstawowe badania biochemii kwasów nukleinowych ze szczególnym uwzględnieniem rekombinacji DNA
- za wkład związany z określeniem sekwencji zasad w kwasach nukleinowych
- 1979 – Herbert C. Brown, Georg Wittig
- 1978 – Peter D. Mitchell
- 1977 – Ilia Prigogine
- 1976 – William N. Lipscomb
- 1975 – John Warcup Cornforth, Vladimir Prelog
- 1974 – Paul J. Flory
- 1973 – Ernst Otto Fischer, Geoffrey Wilkinson
- za badania związków metaloorganicznych
- 1972 – Christian B. Anfinsen, Stanford Moore, William H. Stein
- 1971 – Gerhard Herzberg
- 1970 – Luis Federico Leloir
- 1969 – Derek H. R. Barton, Odd Hassel
- 1968 – Lars Onsager
- 1967 – Manfred Eigen, Ronald George Wreyford Norrish, George Porter
- 1966 – Robert S. Mulliken
- 1965 – Robert Burns Woodward
- 1964 – Dorothy Crowfoot Hodgkin
- za ustalenie budowy ważnych substancji biochemicznych (m.in. penicyliny i witaminy B12)
- 1963 – Karl Ziegler, Giulio Natta
- za badania dotyczące polimerów i zastosowanie związków metaloorganicznych w polimeryzacji
- 1962 – Max Ferdinand Perutz, John Kendrew
- 1961 – Melvin Calvin
- 1960 – Willard Frank Libby
- za metodę C-14 określania wieku obiektów (datowanie radiowęglowe);
- 1959 – Jaroslav Heyrovsky
- 1958 – Frederick Sanger
- za badania struktury białek, w szczególności insuliny
- 1957 – Lord Alexander R. Todd
- 1956 – Sir Cyril Norman Hinshelwood, Nikołaj Siemionow
- 1955 – Vincent du Vigneaud
- 1954 – Linus Carl Pauling
- za prace nad wiązaniami chemicznymi i ich zastosowanie w wyjaśnieniu budowy związków kompleksowych
- 1953 – Hermann Staudinger
- za odkrycia w dziedzinie chemii supramolekularnej
- 1952 – Archer John Martin, Richard Laurence Synge
- 1951 – Edwin Mattison McMillan, Glenn Theodore Seaborg
- 1950 – Otto Diels, Kurt Alder
- 1949 – William Francis Giauque
- 1948 – Arne Wilhelm Kaurin Tiselius
- 1947 – Sir Robert Robinson
- 1946 – James Batcheller Sumner, John Howard Northrop, Wendell Meredith Stanley
- 1945 – Artturi Ilmari Virtanen
- 1944 – Otto Hahn
- za odkrycie zjawiska rozszczepienia jądra atomowego
- 1943 – George de Hevesy
- 1939 – Adolf Friedrich Johann Butenandt, Leopold Ružička
- 1938 – Richard Kuhn
- 1937 – Walter Norman Haworth, Paul Karrer
- 1936 – Petrus (Peter) Josephus Wilhelmus Debye
- 1935 – Frédéric Joliot, Irene Joliot-Curie
- 1934 – Harold Clayton Urey
- za odkrycie deuteru
- 1932 – Irving Langmuir
- 1931 – Carl Bosch, Friedrich Bergius
- 1930 – Hans Fischer
- 1929 – Arthur Harden, Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin
- 1928 – Adolf Otto Reinhold Windaus
- 1927 – Heinrich Otto Wieland
- 1926 – Theodor Svedberg
- 1925 – Richard Adolf Zsigmondy
- 1923 – Fritz Pregl
- 1922 – Francis William Aston
- za odkrycie izotopów wielu pierwiastków niepromieniotwórczych
- 1921 – Frederick Soddy
- za wkład do chemii związków radioaktywnych, oraz badania pochodzenia i charakteru izotopów
- 1920 – Walther Hermann Nernst
- za prace w zakresie termochemii
- 1919 – nagrody nie przyznano
- 1918 – Fritz Haber
- 1917 – nagrody nie przyznano
- 1916 – nagrody nie przyznano
- 1915 – Richard Martin Willstätter
- za badania barwników roślinnych, szczególnie chlorofilu
- 1914 – Theodore William Richards
- za dokładne określenie mas atomowych dużej liczby pierwiastków chemicznych
- 1913 – Alfred Werner
- za pracę nad wiązaniami atomów w cząsteczkach, które rzuciły nowe światło na wcześniejsze badania i otworzyły nowe pola badań naukowych, szczególnie w chemii nieorganicznej
- 1912 – Victor Grignard, Paul Sabatier
- za odkrycie tzw. związku Grignarda, który okazał się wielce pomocny w rozwoju chemii organicznej
- za metodę hydrogenacji związków organicznych w obecności subtelnie rozdrobnionych metali
- 1911 – Maria Skłodowska-Curie
- 1910 – Otto Wallach
- za jego wkład do chemii organicznej i chemii przemysłowej przez pionierskie badania na polu związków alicyklicznych
- 1909 – Wilhelm Ostwald
- za pracę nad katalizą i warunkami równowagi chemicznej oraz szybkością reakcji chemicznych
- 1908 – Ernest Rutherford
- za badania rozpadu promieniotwórczego pierwiastków i właściwości chemicznych substancji promieniotwórczych
- 1907 – Eduard Buchner
- za badania biochemiczne i odkrycie układu bezkomórkowego
- 1906 – Henri Moissan
- za prace nad wyodrębnieniem fluoru pierwiastkowego oraz jego zaistnienie w służbie nauki dzięki piecowi elektrycznemu, który nosi jego imię
- 1905 – Johann Friedrich Wilhelm Adolf von Baeyer
- za badania barwników organicznych oraz związków hydroaromatycznych
- 1904 – Sir William Ramsay
- za odkrycie gazów szlachetnych w powietrzu oraz określenie ich miejsca w układzie okresowym pierwiastków
- 1903 – Svante August Arrhenius
- za teorię dysocjacji elektrolitycznej
- 1902 – Hermann Emil Fischer
- za syntezy związków z grupy cukrów i puryn
- 1901 – Jacobus Henricus van 't Hoff
- za odkrycie praw dynamiki chemicznej i ciśnienia osmotycznego